Leerproblemen bij kinderen door oogafwijkingen

Door Edwin Raghunath
Eigenaar, optometrist en audicien

Bij Kijk op Ogen en Oren in Moordrecht vinden we het belangrijk om zichtproblemen zo vroeg mogelijk te constateren, zodat deze direct behandeld kunnen worden. Daarom zijn we gespecialiseerd in kinderogen en schenken we speciale aandacht aan leer- en leesproblemen.
Wanneer het zicht niet goed is, en een lesboek of schoolbord slecht waargenomen kan worden, bemoeilijkt dit het behalen van goede resultaten op school. Dit is heel vervelend, want het zorgt naast lichamelijke klachten ook voor onnodige onzekerheid. Jullie zijn dan ook altijd welkom voor een oogmeting. Dan controleren we de ogen van je kind en kunnen we nagaan of eventuele klachten hierdoor veroorzaakt worden.

Binoculair zien

Een van mijn eigen aandachtsgebieden is binoculair zien: het zicht met twee ogen. Dit is optimaal wanneer beide ogen hetzelfde beeld ontvangen en dat tot een compleet beeld samensmelt wat je scherp en met diepte (driedimensionaal) kunt zien.

Doordat beide ogen het beeld via een andere invalshoek waarnemen, zijn de twee beelden die binnenkomen niet geheel identiek. Dit wordt bij stereozicht automatisch samengesmolten tot een driedimensionaal beeld dat je scherp ziet en waar ook diepte in zit. Logischerwijs kan dit binoculaire zicht pas volledig tot ontwikkeling komen als het beeld op de netvliezen van beide ogen even scherp is. Daarom is het belangrijk dat zichtproblemen zo vroeg mogelijk geconstateerd worden. Hoe vroeger een afwijking wordt vastgesteld bij kinderen, en gecorrigeerd kan worden, hoe beter en effectiever deze correctie is.

Fixatie disparatie

Bij fixatie disparatie is geen sprake van binoculair zicht. Van de waarnemingen van beide ogen kan dan geen stabiel beeld gevormd worden: het beeld danst als het ware voor de ogen. Diverse medewerkers van Kijk op Ogen en Oren hebben zich gespecialiseerd in de MKH-methode. Hiermee meten zij hoe elk oog afzonderlijk werkt en hoe beide ogen samenwerken om zich op een punt te fixeren.

Fixatie disparatie en dyslexie

Je kunt je wel voorstellen dat fixatie disparatie lezen nóg moeilijker maakt voor kinderen die ook last hebben van dyslexie. Waar bij dyslexie de hersenen een foutje maken in de beeldverwerking, zorgt de afwijkende disparatie er ook nog voor dat de tekst zelf slecht waargenomen kan worden. Brillenglazen met een prisma kunnen dan een oplossing zijn. Door het prisma verschuift het beeld van een van de ogen een beetje en hierdoor komt het complete beeld weer op een lijn te liggen. Dit zorgt ervoor dat je minder klachten ervaart: je hoeft geen moeite meer te doen om het dubbelzien op te lossen.  

Er hoeft geen verband te zijn tussen dyslexie en fixatie disparatie, maar het is altijd verstandig om dit te controleren. Door de ogen te testen en indien nodig een bril aan te meten, kan een deel van het probleem verholpen worden en wordt kijken en lezen een stuk minder vermoeiend.

Mogelijke fysieke of praktische klachten die optreden bij fixatie disparatie:

  • een slordig handschrift
  • scheef schrijven op blanco papier
  • nek- en schouderklachten
  • gevoeligheid voor licht
  • vermoeide ogen
  • pijn in en rond de ogen
  • vage hoofdpijn
  • wazig zicht

Bijziendheid

Dat het juist belangrijk is om bij kinderen al vroeg te beginnen met oogonderzoeken, is ook recent nog uitgebreid in het nieuws geweest. Bijziendheid, ook wel myopie genoemd, is wereldwijd de snelst groeiende oogafwijking en met name onder kinderen is de groei zorgwekkend. Bij bijziendheid is het zicht niet optimaal meer op afstand, waardoor een bril met min-sterkte gedragen moet worden om ook in de verte goed te kunnen zien. In de laatste veertig jaar is het aantal bijziende jongeren verdubbeld en onderzoek wijst uit dat kinderen die op jonge leeftijd bijziend zijn, een verhoogde kans hebben om later ernstige oogziektes met beperkte behandelmogelijkheden te ontwikkelen.  

De groei van bijziendheid onder kinderen is onder andere te wijten aan de veranderde levensstijl. Tegenwoordig kijken kinderen veel meer op korte afstand, bijvoorbeeld op een smartphone, tablet of spelcomputer of in een (les)boek, terwijl onze ogen hier niet voor zijn gemaakt. Scherpstellen op iets dat dichtbij staat, zorgt ervoor dat je alles eromheen wazig ziet. Doe je dit vaak en langdurig, dan passen je ogen zich hierop aan en wordt veraf zien steeds moeilijker. Op een gegeven moment blijven je ogen permanent in deze ‘leesstand’ staan: je wordt bijziend en hebt een min-bril nodig om ook op afstaand nog scherp te kunnen zien. Dit geldt zeker voor kinderen, want hun ogen zijn nog in ontwikkeling en lopen daarom de grootse kans op beschadigingen. 

 

Kidsplan

Kinderogen zijn nog in de groei en dit betekent dat de sterkte van hun ogen snel kan veranderen. We begrijpen dat het vervelend is wanneer je al snel na aankoop van een bril nieuwe glazen nodig hebt. Daarom bieden wij ons Kidsplan aan: voor een vast bedrag per maand ben je altijd verzekerd van snelle reparaties en korting.

 

 

 
Wat kun je doen?

Vermoed je dat je kind mogelijk een oogafwijking heeft of wil je weten hoe je dit zo goed mogelijk kunt voorkomen? Dan kun je zelf in de gaten houden of er iets verandert aan het gedrag van je kind. Wanneer je kind regelmatig klachten heeft, of wanneer je veranderingen waarneemt in zijn/haar zicht (scheelzien, veelvuldig in de ogen wrijven, gebrek aan oogcontact, knipperen, moeite met lezen of schrijven) kun je langskomen voor een controle. Je bent ook altijd welkom voor advies.